Bắt đầu sự nghiệp trong ngành quảng cáo chưa bao giờ là điều dễ dàng, nhất là với những “newbie” vừa rời khỏi ghế nhà trường, mang theo trong mình nhiều hoài bão nhưng cũng không ít bối rối. Giữa muôn vàn lựa chọn công việc, định hướng nghề nghiệp và áp lực phải “nổi bật” thật nhanh, đâu mới là điều thực sự quan trọng để khởi đầu đúng trong một ngành đòi hỏi tốc độ, sáng tạo và sự thích nghi không ngừng?


Bài viết này tổng hợp những lời khuyên thực tế, sâu sắc từ các chuyên gia đầu ngành – từ việc kể câu chuyện cá nhân như một case study sáng tạo, đến cách chọn môi trường làm việc phù hợp, rèn luyện khả năng quan sát văn hóa, và đặc biệt là khai thác sức mạnh của AI để không bị tụt lại phía sau. Nếu bạn đang trên hành trình chập chững bước vào thế giới quảng cáo, đây sẽ là kim chỉ nam giúp bạn bắt đầu một cách thông minh, chủ động và đầy cảm hứng.


1. Hãy giữ cho mình tinh thần luôn tò mò và luôn lắng nghe


Bắt đầu sự nghiệp trong ngành marketing, đặc biệt sau khi mới tốt nghiệp, có thể khiến nhiều bạn trẻ cảm thấy lúng túng giữa muôn vàn lựa chọn. Tuy nhiên, lời khuyên của các chuyên gia đầu ngành lại đơn giản mà sâu sắc: hãy bắt đầu từ chính câu chuyện của mình. Thay vì chờ đợi một chiến dịch lớn để thể hiện năng lực, hãy dùng chính bản thân như một “ca thử nghiệm”, từ cách xây dựng thương hiệu cá nhân cho đến việc kể câu chuyện cuộc đời mình một cách có chủ đích.


Joel Rodriguez - Giám đốc hoạch định ngữ cảnh của Translation từng nói: “Một trong những cách nhanh nhất để chứng minh bạn có khả năng kể chuyện phù hợp với ngành này là áp dụng chúng vào chính câu chuyện cá nhân của mình… và biến điều đó thành một case study".



Tuy nhiên, chỉ kể chuyện thôi là chưa đủ. Một marketer giỏi còn cần biết quan sát, lắng nghe và kết nối với bối cảnh văn hoá xung quanh. Marketing không đơn thuần là sáng tạo, mà là sáng tạo có chiều sâu, bắt nguồn từ sự thấu cảm. Barbra Sainsurin - Giám đốc Marketing của Anthropologie nhấn mạnh: “Hãy sử dụng tiếng nói của bạn, đặt ra những câu hỏi sâu sắc, đào sâu vào lý do ‘tại sao’ và dẫn dắt bằng sự thấu cảm”. Bởi chính khả năng kết nối con người và bối cảnh văn hóa sẽ là tài sản quý giá nhất trong hành trình sự nghiệp.


Để làm được điều đó, các bạn trẻ phải đến với nghề bằng một tinh thần học hỏi không ngừng và sự tò mò bền bỉ. Dù là việc nhỏ hay lớn, mỗi trải nghiệm đều dạy bạn một kỹ năng: từ tính kỷ luật đến khả năng sáng tạo và thích nghi. Như Daniel Szczepanek - Giám đốc sáng tạo của Kraft Heinz - The Kitchen từng chia sẻ: “Đôi khi, sự trưởng thành tuyệt vời nhất lại đến từ những nơi ít ai ngờ tới”. Và quan trọng nhất, đừng bao giờ ngừng học hỏi. Vì trong một thế giới mà AI đang thay đổi từng ngày, như Raja Rajamannar - Giám đốc Marketing và Truyền thông tại Mastercard đã chia sẻ: “Tốt nghiệp không phải là kết thúc việc học – đó mới là điểm khởi đầu".



2. Hãy chọn công ty phù hợp nhưng đừng quá “kén cá chọn canh” 


Trong hành trình tìm kiếm công việc đầu tiên sau đại học, điều quan trọng không chỉ là chọn đúng nơi làm việc mà còn là chọn đúng người để theo chân. Đừng chỉ tập trung vào việc lựa chọn giữa agency hay in-house vì điều cốt lõi là văn hóa công ty, tiềm năng học hỏi, lĩnh vực bạn đam mê và đặc biệt là người sếp trực tiếp, người có thể truyền cảm hứng và mở ra cơ hội phát triển thực sự cho bạn. Maggie Schmerin - Giám đốc quảng cáo tại United Airlines từng chia sẻ: “Bạn hoàn toàn có thể trải nghiệm cả agency lẫn in-house, miễn là môi trường đó giúp bạn học hỏi một cách tích cực”.



Thay vì chỉ mải miết theo đuổi những thương hiệu “hot”, hãy tìm nơi cho phép bạn thực hành điều mình đam mê, dù là ở vị trí nhỏ nhất. Sarah Whittle từ Duolingo khẳng định rằng việc có sản phẩm thực tế để đưa vào portfolio đôi khi quan trọng hơn danh tiếng công ty. Trong khi đó, Becky Kitlan nhấn mạnh: “Đừng bỏ lỡ một cơ hội tốt chỉ vì đó không phải ‘vị trí mơ ước’ – vì bạn không thể biết đam mê thật sự của mình nằm ở đâu nếu không thử nghiệm”.


Con người là yếu tố làm nên giá trị công việc. Hãy theo chân những cá nhân thú vị, những người truyền cảm hứng và khiến bạn muốn trở thành phiên bản tốt hơn của chính mình. Như Nicholas Bauman từ Bandits & Friends từng nói: “Đừng chỉ nhắm tới agency bạn muốn làm mà hãy nhắm tới những người bạn muốn làm cùng”.


Quan trọng hơn cả chức danh hay mức lương ban đầu, hãy bắt đầu từ bất kỳ điểm nào có thể, duy trì sự tò mò và tinh thần học hỏi. Molly Sugarman từ Horizon Media tin rằng ngành marketing luôn ưu ái những người không đi theo lối mòn: “Nếu bạn cởi mở với hành trình nhiều khúc quanh, ngành này sẽ là một chuyến đi hoang dã và tuyệt vời”. Điều quan trọng là biết mình muốn trở thành ai chứ không chỉ là đang làm công việc gì.


3. Tìm nguồn cảm hứng và sẵn sàng làm việc thật chăm chỉ


Dấn thân vào ngành sáng tạo không chỉ đòi hỏi kỹ năng chuyên môn mà còn cần một tư duy mở, một sự tò mò không ngừng và một tinh thần sẵn sàng học hỏi từ khắp nơi. Sự sáng tạo không tự nhiên mà đến, nó là kết quả của sự quan sát, trải nghiệm, nghiền ngẫm và rèn luyện liên tục. Vì thế, lời khuyên đầu tiên là: hãy cho phép bản thân nhàm chán.


Đó là lúc não bộ được tự do lang thang, khám phá những ý tưởng bất ngờ từ cuộc sống thường nhật, từ việc ngắm một chiếc bóng đèn vàng nổi bật giữa hàng loạt bóng đèn xám, cho đến những đoạn hội thoại vô tình bắt gặp trên phố. Nhiều chuyên gia còn cho rằng, khi xem một video TikTok hãy dành một hai giây để tự hỏi tại sao một xu hướng nào đó lại có thể thu hút sự chú ý của người dùng MXH. “Hãy trở thành một miếng bọt biển hút lấy văn hóa từ bảo tàng đến phim lạ trên mạng” như Tali Gumbiner của Terri & Sandy chia sẻ.



Để hiểu rõ thế nào là sáng tạo tốt, hãy chọn ra những “anh hùng sáng tạo” của bạn, đó có thể là đạo diễn, nhà văn, hoặc nghệ sĩ và phân tích điều gì ở họ khiến bạn yêu thích. Nếu các bạn trẻ đang là sinh viên hoặc người mới vào nghề, việc có các dự án cá nhân (“passion projects”) không chỉ thể hiện đam mê mà còn là minh chứng trực quan cho phong cách sáng tạo riêng của bạn – như lời khuyên từ Alex Vann - Senior Graphic Designer tại Bakery Agency: “Dù là thiết kế bìa album hay thời trang cho thú cưng, chỉ cần bạn đam mê, hãy bắt tay vào làm".


4. Hiểu ngành để làm chủ ngành 


Để thực sự thành công trong ngành quảng cáo, bạn không chỉ cần sáng tạo, mà còn phải là một “học sinh suốt đời” của ngành. Sáng tạo tốt không đến từ cảm hứng nhất thời, mà được xây dựng từ việc hiểu rõ ngành hoạt động như thế nào, ai đang làm gì, và tại sao họ làm như vậy. “Một nửa – nếu không nói là hơn – của công việc này là nắm rõ mọi khía cạnh của ngành", theo Katie Reid - Giám đốc sáng tạo tại Founders Agency. Việc theo dõi hoạt động của các thương hiệu khác, hiểu ai đang dẫn đầu, ai đang đổi mới và ai đang làm sai là nền tảng giúp bạn định hình phong cách sáng tạo của chính mình.



Bên cạnh đó, khả năng học hỏi nhanh là điều bắt buộc. John Geletka - Nhà sáng lập Geletka+, khuyên rằng nên “học cách thích nghi nhanh, làm quen với các công cụ và công nghệ tiếp thị mới mỗi tuần". Vì tốc độ triển khai trong ngành ngày càng nhanh, nhất là dưới tác động của AI, người làm sáng tạo cần sẵn sàng làm việc trong môi trường có nhịp độ cao, nhiều thay đổi.


Hãy liên tục học hỏi từ các chiến dịch thực tế – không chỉ để biết điều gì hiệu quả, mà còn để tránh lặp lại những thất bại. Amber Higgins - Giám đốc chiến lược tại Fig, nhấn mạnh: “Hãy là một người luôn học hỏi từ ngành, và không bao giờ ngừng quan sát". Điều đó bao gồm cả việc đọc tin tức ngành mỗi ngày, không chỉ từ các trang quảng cáo mà còn từ các nguồn công nghệ, kinh doanh và giải trí, vì mọi yếu tố văn hóa đều ảnh hưởng đến sáng tạo – theo chia sẻ của Mona Munayyer Gonzalez - Giám đốc tăng trưởng của Pereira O’Dell & Serviceplan Americas.





Cuối cùng, đừng chỉ hiện diện trên mạng xã hội, hãy thực sự tạo ra nội dung cho nó. “Càng luyện tập nhiều, bạn sẽ càng giỏi", theo Rob Lenois - Giám đốc sáng tạo của VaynerMedia. Sự chăm chỉ, khả năng lắng nghe, tinh thần cầu thị và thái độ chuyên nghiệp trong từng việc nhỏ, từ góp ý trong họp nhóm đến chuẩn bị slide trình bày, là những yếu tố giúp bạn được tin tưởng và phát triển lâu dài trong ngành như lời khuyên của Michael Sullivan - Phó chủ tịch cấp cao, Giám đốc sáng tạo nhóm của Arnold.


5. Sử dụng AI để không bị bỏ lại phía sau


Chúng ta đang sống trong thời đại vàng của công nghệ, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo (AI)và cơ hội dành cho những người biết tận dụng nó là vô hạn. Craig Kind - Giám đốc nội dung tại 10,000 Robots, khuyên các bạn trẻ nên dành thời gian tạo ra ít nhất ba dự án thực sự ứng dụng AI trong mùa hè, gắn liền với đam mê và câu chuyện cá nhân của mình. Điều này không chỉ giúp các bạn trẻ nổi bật mà còn chuẩn bị sẵn sàng cho những cuộc phỏng vấn cam go như “shark-tank.”


AI không phải là thứ gì đó để sợ hãi, mà ngược lại, nó sẽ thay đổi cách chúng ta làm việc theo hướng tích cực. Rajeev Goel - CEO của PubMatic nhận định rằng AI sẽ tự động hóa những công việc giá trị thấp và tốn nhiều thời gian, giúp con người tập trung vào những việc có giá trị cao hơn, từ đó cải thiện thu nhập và có thêm thời gian để tận hưởng cuộc sống.


Justin Thomas-Copeland - CEO của 4As nhấn mạnh rằng thành tích học tập tốt thôi chưa đủ, bạn cần hành động như một thành viên thực thụ trong ngành: theo dõi những xu hướng AI trong marketing, phát triển quan điểm riêng và luôn nắm bắt những gì đang thịnh hành trong văn hóa và công nghệ.



Rex Briggs - Giám đốc AI tại Claritas, cho rằng sự chuẩn bị tốt nhất không phải là lý thuyết, mà là áp dụng thực tế. Nếu bạn có thể trình bày cách mình sử dụng AI để giải quyết các vấn đề marketing ngay từ buổi phỏng vấn hay kỳ thực tập, bạn sẽ vượt xa 90% ứng viên khác.


Carla Zakhem-Hassan từ JPMorgan Chase cũng khuyến khích tận dụng mùa hè để khám phá AI và máy học, vì đây chính là những công nghệ thay đổi cách thức làm việc của mọi người. Tóm lại, việc chủ động học hỏi, áp dụng AI trong công việc sáng tạo không chỉ giúp bạn nổi bật mà còn là bước đệm vững chắc để xây dựng sự nghiệp trong ngành marketing đầy biến động hiện nay.


6. Xây dựng net working và kiên trì


Nếu bạn yêu thích một chiến dịch nào đó, đừng ngần ngại tìm hiểu người đứng sau và chủ động nhắn tin cho họ. Trong ngành quảng cáo, đa số những người làm sáng tạo đều sẵn sàng chia sẻ và giúp đỡ những ai thực sự quan tâm. Wayne Best - Giám đốc sáng tạo của VML New York từng nói: “Hầu hết chúng tôi đều muốn nói chuyện với sinh viên – không phải vì bắt buộc, mà vì thật sự muốn truyền lửa". Đừng lo nếu chưa ai trả lời mà hãy tìm đến nhiều người ở các cấp độ khác nhau, đặt câu hỏi hay và cho thấy bạn đã thực sự tìm hiểu. Những kết nối đầu tiên có thể mở ra nhiều cánh cửa hơn bạn tưởng.



Brandon Edelman – Một content creator nổi tiếng từng nhấn mạnh rằng: “Những người bạn học cùng tôi thời đại học, giờ đang làm ở khắp nơi – agency, brand, startup. Mạng lưới thật sự bắt đầu từ chính họ". Vì thế, đừng bỏ lỡ cơ hội xây dựng quan hệ từ những điều nhỏ nhất: một dự án nhóm, một cuộc trò chuyện sau giờ học, hay đơn giản chỉ là việc giữ liên lạc qua mạng xã hội. Trong ngành marketing, bạn không bao giờ biết ai sẽ trở thành người đồng hành, cộng sự, hay cánh tay đưa bạn vào cánh cửa mơ ước.


Marketing là ngành của sự kết nối, vì vậy, hãy bắt đầu luyện tập từ bây giờ. Nhưng đừng giới hạn mình trong các sự kiện ngành hay lời mời kết bạn trên LinkedIn. Cơ hội thật sự đến từ những cuộc gặp gỡ đời thường, nơi bạn chia sẻ chân thành và thể hiện giá trị cá nhân. Nadya Okamoto – Nhà sáng tạo nội dung và đồng sáng lập August nhấn mạnh rằng: “Hãy luôn chủ động tìm mentor, hỗ trợ người khác và sẵn sàng gửi đi những tin nhắn đầu tiên". Trong thế giới đầy cạnh tranh, sự chân thành và kiên trì chính là "tài sản thương hiệu" giá trị nhất mà bạn có thể mang theo suốt hành trình sự nghiệp.



Kim Yến

Đừng quên đăng ký newsletter của Advertising Vietnam để cập nhật những thông tin mới nhất về marketing, quảng cáo hàng tuần!