Khi bước vào năm 2025, thương mại điện tử sẽ chuẩn bị cho một năm chuyển đổi khác. Từ sự trỗi dậy của thương mại đàm thoại đến tầm quan trọng ngày càng tăng của tính minh bạch và tính bền vững, các xu hướng trong năm 2025 sẽ đại diện cho những cơ hội thú vị để các doanh nghiệp đổi mới và phát triển.


Thị trường thương mại điện tử Việt Nam năm 2025: Tăng trưởng ổn định bất chấp thách thức kinh tế


Theo báo cáo từ NielsenIQ, dù nền kinh tế toàn cầu đang đối mặt với nhiều thách thức, thị trường thương mại điện tử tại Việt Nam vẫn duy trì đà tăng trưởng ổn định. Lạm phát và giá cả hàng hóa leo thang đã ảnh hưởng đến hành vi chi tiêu của người tiêu dùng, với 50% người Việt hiện chỉ tập trung chi tiêu cho thực phẩm và các nhu yếu phẩm cơ bản. Tuy nhiên, tỷ lệ chi tiêu cho thực phẩm trong tổng thu nhập đã tăng từ 50% lên 54% trong quý III/2024.


Song song với đó, hành vi mua sắm của người Việt Nam đang dần chuyển dịch từ các kênh bán lẻ truyền thống sang các nền tảng trực tuyến như Shopee, TikTok Shop và Lazada để tận dụng các ưu đãi, giảm giá cùng sự thuận tiện trong thanh toán. Mặc dù mạng lưới bán lẻ truyền thống tại Việt Nam vẫn rất lớn với 1,4 triệu cửa hàng tạp hóa và hơn 9.000 chợ, chiếm 75% thị phần, tốc độ tăng trưởng mạnh mẽ từ 35-45% mỗi năm của thương mại điện tử đang tái định hình thói quen tiêu dùng.



Các nền tảng mua sắm trực tuyến như Shopee, Lazada, Tiki và TikTok Shop ngày càng chiếm lĩnh thị trường, với TikTok Shop ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng, đạt 15% thị phần trong năm 2024. Sự kết hợp giữa cá nhân hóa trải nghiệm, tích hợp mua sắm và giải trí đã giúp các nền tảng này thu hút đông đảo giới trẻ, đặc biệt là thế hệ Gen Z. Hiện nay, 25% người tiêu dùng mua sắm trực tuyến để dự trữ hàng hóa, trong khi 21% thực hiện giao dịch ngay lập tức, cho thấy sự phát triển mạnh mẽ của mô hình mua sắm đa kênh.



Bên cạnh đó, nhu cầu sử dụng các sản phẩm thân thiện với môi trường cũng đang tăng mạnh. Theo báo cáo của Bộ Công Thương, mức tiêu thụ sản phẩm xanh tại Việt Nam đã tăng trưởng trung bình 15% mỗi năm trong giai đoạn 2021-2023. Đặc biệt, 72% người tiêu dùng sẵn sàng chi trả nhiều hơn cho các sản phẩm bền vững, thể hiện sự quan tâm ngày càng lớn đối với vấn đề bảo vệ môi trường.


Báo cáo của AppotaPay nhấn mạnh rằng tiêu dùng bền vững không chỉ là xu hướng mà còn là yếu tố bắt buộc để hàng hóa Việt Nam vươn xa trên thị trường quốc tế. Dự báo đến năm 2025, thương mại điện tử sẽ chiếm 10% tổng doanh thu bán lẻ, đồng thời góp phần quan trọng vào mục tiêu 20% GDP của nền kinh tế số Việt Nam.


Những xu hướng sẽ định hình thương mại điện tử toàn cầu năm 2025


1. Sự trỗi dậy của thương mại đàm thoại cùng Chatbot 


Năm 2025 hứa hẹn là một cột mốc quan trọng cho sự phát triển của thương mại đàm thoại, khi công nghệ này tiếp tục thay đổi cách khách hàng tương tác với các nền tảng thương mại điện tử. Với sự tiến bộ của GenAI, thương mại đàm thoại đang vượt xa các chatbot truyền thống, mang đến trải nghiệm mua sắm trực quan và dựa trên hội thoại nhiều hơn. Theo nghiên cứu của Boston Consulting Group, người tiêu dùng đánh giá cao khả năng giải quyết các yêu cầu sản phẩm phức tạp – một tính năng nổi bật của thương mại đàm thoại được GenAI hỗ trợ. Điều này nhấn mạnh vai trò của việc cung cấp kiến thức và hướng dẫn cho khách hàng trong suốt hành trình mua sắm của họ.



Trong tương lai, thương mại đàm thoại sẽ tiến xa hơn bằng cách tích hợp AI vào các hệ thống tìm kiếm, tạo nên những trải nghiệm tương tác sắc thái, nhanh chóng và phong phú hơn. Cách tiếp cận này kết hợp sức mạnh của tìm kiếm truyền thống với tính tương tác linh hoạt của AI đàm thoại, giúp khách hàng khám phá sản phẩm một cách dễ dàng và liền mạch.


Một minh chứng tiêu biểu cho xu hướng này là chatbot AI Rufus của Amazon, hỗ trợ người mua hàng điều hướng lựa chọn sản phẩm trong các mùa mua sắm cao điểm. Ngoài ra, các công cụ từ Perplexity AI cũng thể hiện rõ khả năng của thương mại đàm thoại khi cung cấp các câu trả lời và gợi ý tức thời, giúp người dùng tìm kiếm và mua sắm sản phẩm hiệu quả hơn.



Có thể thấy, xu hướng này đang phát triển nhanh chóng, với dự báo thị trường thương mại đàm thoại toàn cầu có thể đạt mức 290 tỷ USD vào năm 2025. Sự tăng trưởng này được thúc đẩy bởi các nền tảng như WhatsApp, Messenger và các trợ lý giọng nói. Nhưng điều đặc biệt không chỉ nằm ở việc bán hàng, mà còn ở việc kiến tạo những hành trình mua sắm liền mạch, gắn kết và thực sự tạo cảm hứng cho khách hàng.


2. AI có thể thúc đẩy doanh số, nhưng tính minh bạch sẽ xây dựng lòng tin của khách hàng


Khi AI đàm thoại tiếp tục phát triển, yếu tố lòng tin sẽ trở thành trọng tâm vào năm 2025. Dù AI mang lại tiềm năng gia tăng doanh số thông qua trải nghiệm được cá nhân hóa, khách hàng ngày càng đòi hỏi sự minh bạch về cách dữ liệu của họ được sử dụng và cách các hệ thống AI đưa ra quyết định. Sự rõ ràng trong việc AI đóng vai trò gì trong các khuyến nghị và cách dữ liệu được thu thập, xử lý sẽ là chìa khóa để xây dựng và củng cố niềm tin từ người tiêu dùng.


Khách hàng có thể muốn hiểu lý do tại sao một sản phẩm được giới thiệu cho họ. Quyền riêng tư cũng là mối quan tâm ngày càng tăng đối với người mua sắm ngày nay. Với các quy định bảo vệ dữ liệu chung (GDPR) đang ngày càng nghiêm ngặt, các thương hiệu và người bán trên thị trường phải tiếp tục thu thập và sử dụng dữ liệu một cách có trách nhiệm. Ví dụ, khi AI đưa ra gợi ý mua hàng, việc giải thích lý do đằng sau các đề xuất - chẳng hạn dựa trên lịch sử duyệt web, giao dịch trước đây, hoặc xu hướng hành vi của nhóm khách hàng sẽ làm tăng độ tin cậy và tính cá nhân hóa. Một trường hợp cụ thể, nếu khách hàng đang tìm kiếm áo hoodie và AI gợi ý thêm quần dài hoặc mũ len, việc giải thích rằng các sản phẩm này thường được mua cùng hoặc phù hợp về phong cách sẽ khiến đề xuất trở nên hấp dẫn và hợp lý hơn.


Khái niệm AI có thể giải thích (Explainable AI - XAI) đang nổi lên như một giải pháp tiềm năng. Hệ thống AI không chỉ cung cấp dự đoán mà còn kèm theo các dữ liệu và phân tích minh bạch, giúp người dùng hiểu rõ nguồn gốc và logic của các khuyến nghị. Một nghiên cứu của Capgemini chỉ ra rằng 62% người tiêu dùng tin tưởng hơn vào những công ty có AI hoạt động minh bạch và đạo đức, từ đó thúc đẩy sự trung thành và giới thiệu thương hiệu.


Đến năm 2025, các doanh nghiệp áp dụng AI minh bạch và có đạo đức sẽ có lợi thế cạnh tranh rõ rệt, không chỉ trong việc tăng tương tác mà còn thúc đẩy kết nối mạnh mẽ với khách hàng. Khi khách hàng hiểu được logic và ý nghĩa đằng sau các đề xuất, họ sẽ cảm thấy các trải nghiệm mua sắm được cá nhân hóa thực sự đáng tin cậy, dẫn đến tỷ lệ chuyển đổi cao hơn. Bằng cách đặt trọng tâm vào minh bạch và trách nhiệm, các thương hiệu thương mại điện tử có thể xây dựng mối quan hệ bền chặt hơn, nuôi dưỡng một chu kỳ tin tưởng, hài lòng và trung thành lâu dài, mang lại giá trị bền vững cho cả hai bên.


3. Thị trường bán lẻ trực tuyến và Dropshipping tiếp tục tăng trưởng


Trực tuyến thị trường bán lẻ và dropshipping là hai trong số những xu hướng phát triển nhanh nhất trong thương mại điện tử, với cả hai mô hình đều đang phát triển mạnh mẽ khi đáp ứng nhu cầu ngày càng thay đổi của người tiêu dùng và doanh nghiệp. 





Thị trường dropshipping toàn cầu dự kiến ​​sẽ đạt hơn 400 tỷ đô la vào năm 2025, theo Horizon, nhờ chi phí khởi nghiệp thấp và tính linh hoạt mà nó mang lại cho các doanh nghiệp để hoạt động với lượng hàng tồn kho tối thiểu, giảm chi phí chung và rủi ro liên quan đến hàng tồn kho không bán được. Mô hình này đặc biệt hấp dẫn đối với các thị trường ngách, cho phép các doanh nghiệp nhanh chóng thích ứng với xu hướng thị trường và nhu cầu của người tiêu dùng, đồng thời mở rộng phạm vi tiếp cận trên toàn cầu với chi phí chung tối thiểu. 


4. B2B hiện đại hoá bán hàng kỹ thuật số


Từ lâu, nhiều người cho rằng các công ty B2B tụt hậu so với thương mại điện tử B2C trong việc áp dụng công nghệ hiện đại. Tuy nhiên, thực tế bán hàng B2B thường đi kèm với độ phức tạp cao hơn: sản phẩm đa dạng và chuyên biệt, chu kỳ bán hàng kéo dài, cùng sự tham gia của nhiều bên quyết định. Rào cản không hẳn nằm ở sự miễn cưỡng đổi mới, mà là ở việc thiếu các giải pháp công nghệ linh hoạt để giải quyết những thách thức này.


Các mô hình SaaS (Phần mềm dạng dịch vụ) đang nhanh chóng thay đổi thực trạng bằng cách cung cấp công cụ cải thiện tính linh hoạt trong quản lý dữ liệu, tối ưu hóa tốc độ triển khai và nâng cấp giao diện bán hàng. Những giải pháp này trao cho các doanh nghiệp B2B quyền kiểm soát mà trước đây chỉ xuất hiện trong các sản phẩm B2C đơn giản. Bên cạnh đó, thế hệ Millennials - những người ưu tiên hiệu quả, cá nhân hóa và khả năng tự phục vụ đang tạo nên một động lực mạnh mẽ thúc đẩy đổi mới trong lĩnh vực này.


Hiện đại hóa hệ thống công nghệ không chỉ giúp các doanh nghiệp B2B bắt kịp thời đại, mà còn vượt xa những công nghệ lỗi thời, biến bán hàng kỹ thuật số thành công cụ hiệu quả ngay cả với các sản phẩm đặc thù như máy bơm công nghiệp hay ốc vít. Theo dự đoán của Gartner, đến năm 2025, 80% tương tác bán hàng B2B sẽ diễn ra trên các nền tảng trực tuyến. Tuy nhiên, hành trình phát triển này không chỉ dừng ở đổi mới công nghệ mà còn đòi hỏi sự cân bằng tinh tế giữa tính hiện đại và thực tế phức tạp của quy trình bán hàng B2B. 


B2B giờ đây không chỉ cố gắng đuổi theo B2C, mà đang tái định nghĩa chính mình bằng cách tập trung vào hiệu quả vận hành và tăng trưởng dựa trên nhu cầu thực tế của khách hàng.


5. Xu hướng thương mại điện tử bằng giọng nói gia tăng


Tìm kiếm bằng giọng nói (Text-to-Speech) đang định hình lại cách người tiêu dùng truy cập thông tin và mua sắm trực tuyến. Sự thuận tiện và nhanh chóng mà công nghệ này mang lại khiến người dùng ngày càng ưu tiên sử dụng giọng nói thay cho gõ phím khi tìm kiếm sản phẩm hoặc thông tin.


Chính vì vậy, việc tối ưu hóa nền tảng thương mại điện tử cho tìm kiếm bằng giọng nói không chỉ là một xu hướng, mà còn là yếu tố sống còn để doanh nghiệp duy trì lợi thế cạnh tranh. Các doanh nghiệp cần tập trung sử dụng ngôn ngữ tự nhiên và từ khóa mang tính hội thoại trong nội dung của mình, phản ánh cách người tiêu dùng thực sự đặt câu hỏi hoặc tìm kiếm bằng giọng nói.


Không dừng lại ở đó, tìm kiếm bằng giọng nói còn mở ra cơ hội tạo ra các quảng cáo độc đáo, hấp dẫn qua giọng nói, giúp tăng cường sự kết nối với khách hàng. Đặc biệt, với sự phát triển của các công nghệ như Amazon Echo và trợ lý ảo Alexa, doanh nghiệp có thể nâng tầm trải nghiệm mua sắm, biến nó thành một cuộc trò chuyện thực tế với người tiêu dùng. Điều này không chỉ cải thiện trải nghiệm khách hàng mà còn khuyến khích hành vi mua hàng một cách tự nhiên hơn.


6. Tính bền vững là ưu tiên hàng đầu của người mua sắm


Người tiêu dùng ngày nay, đặc biệt là thế hệ trẻ, ngày càng coi trọng các hoạt động thân thiện với môi trường. Tính bền vững đang dần trở thành tiêu chí quan trọng trong việc lựa chọn thương hiệu, thúc đẩy doanh nghiệp áp dụng các sáng kiến như bao bì phân hủy sinh học, vận chuyển trung hòa carbon và chuỗi cung ứng minh bạch. Nghiên cứu chỉ ra rằng các lựa chọn vận chuyển trung hòa carbon không chỉ đáp ứng kỳ vọng của khách hàng mà còn góp phần xây dựng lòng trung thành lâu dài.


Xu hướng này đặc biệt rõ nét ở thế hệ Millennials và Gen Z – nhóm sẵn sàng chi trả nhiều hơn cho những sản phẩm bền vững, từ chất liệu, bao bì cho đến phương thức giao hàng. Theo khảo sát thường niên của Blue Yonder, 85% Gen Z và 84% Millennials nhấn mạnh rằng yếu tố bền vững ảnh hưởng trực tiếp đến quyết định mua hàng của họ. Họ không chỉ nói về những ưu tiên này mà còn hành động nhất quán, buộc các thương hiệu phải thay đổi cách thiết kế, sản xuất và tiếp thị để đáp ứng nhu cầu mới.


Một dấu hiệu rõ ràng khác của xu hướng này là sự bùng nổ trong thị trường hàng hóa bán lại và tân trang, với tốc độ tăng trưởng hàng năm ấn tượng 17%. Các nền tảng như Shopee dẫn đầu về xu hướng này tại Đông Nam Á, trong khi cả những thương hiệu thời trang nhanh như Shein cũng đang thử nghiệm các sáng kiến dành cho sản phẩm tái chế hoặc đã qua sử dụng. Nhiều tên tuổi lớn khác cũng đang xây dựng các chương trình bán lại riêng, kéo dài vòng đời sản phẩm để phù hợp hơn với giá trị của người tiêu dùng hiện đại.




Khi tính bền vững trở thành trọng tâm trong hành vi mua sắm, những thương hiệu chủ động tích hợp các giải pháp thân thiện với môi trường vào mọi giai đoạn từ nguyên liệu đến quản lý chất thải sẽ chiếm ưu thế. Điều này không chỉ giúp họ duy trì sức hút mà còn thu hút một lượng lớn khách hàng trung thành với ý thức bảo vệ môi trường mạnh mẽ.

Diệu Anh


Đừng quên đăng ký newsletter của Advertising Vietnam để cập nhật những thông tin mới nhất về marketing, quảng cáo hàng tuần!