Các ứng dụng công nghệ luôn cố gắng cập nhật những thay đổi mới để phù hợp với nhu cầu sử dụng của người tiêu dùng. Thế nhưng, hiếm có cập nhật nào vấp phải làn sóng chỉ trích mạnh mẽ, buộc CEO nền tảng phải đứng ra giải thích như sự kiện “make Instagram Instagram again” vừa qua.
Những thay đổi đầu tiên trong thuật toán đề xuất
Đầu năm nay, Mark Zuckerberg - Giám đốc Điều hành Meta đã công bố một số thay đổi quan trong trong cách đề xuất nội dung của các ứng dụng. Thay vì những cập nhật mới từ bạn bè hoặc các trang thông tin mà người dùng theo dõi, thuật toán mới sẽ gợi ý những bài đăng mà người dùng có thể yêu thích, dựa trên mức độ tương tác với các nội dung tương tự hoặc độ phổ biến của chính thông tin đó. Điều này đồng nghĩa, những nội dung đăng tải bởi tài khoản mà người dùng không theo dõi vẫn có thể xuất hiện trên bảng tin (feeds).
Instagram là một trong những nền tảng đầu tiên thuộc hệ sinh thái Meta hiện thực hoá sự thay đổi này. Tháng 06/2022, nền tảng đã đưa vào thử nghiệm định dạng toàn màn hình. Người dùng sẽ xem được “tất tần tật” các nội dung như stories, bài đăng thông thường, video và reels trên bảng tin thay vì xem reels ở một phân mục riêng biệt như trước đây.
Giao diện toàn màn hình mới "trông giống TikTok" từ Instagram
Sau cập nhật mới, Giám đốc điều hành Meta, Mark Zuckerberg đã đăng stories giải thích rằng: “Chúng tôi muốn biến mọi thứ trở nên dễ dàng hơn với người tiêu dùng để tăng tính kết nối và khám phá những nội dung mới. Ảnh vẫn là một định dạng quan trọng trên nền tảng và chúng tôi đang thử nghiệm để cải thiện giao diện trên trang chủ. Đó là lý do cho cập nhật gần đây.”
Stories trấn an người dùng từ Mark Zuckerberg
Trang web Social Media Today đánh giá tính năng này tương tự với TikTok (TikTok-like). Techcrunch nhận định tính năng mới có thể gây ra tranh cãi. “Thử nghiệm này ảnh hưởng đến cách những bức ảnh xuất hiện trên bảng tin. Mà bất cứ khi nào Instagram thực hiện thay đổi với kích thước của bài đăng hình ảnh đều gây ra tranh cãi.”
200.000 chữ ký kêu gọi “hồi sinh” Instagram
Và dường như những dự đoán của Techcrunch đã đúng. Ngay sau khi tính năng mới được đưa vào thử nghiệm, tài khoản hơn 300 nghìn người theo dõi của nhiếp ảnh gia Tati Bruening đã đăng tải bài viết kêu gọi “giải cứu Instagram”. Đó là một bức ảnh đơn giản cùng phông nền trắng với nội dung: “Hãy hồi sinh Instagram! Làm ơn đừng cố gắng trở thành TikTok nữa, tôi chỉ muốn thấy những bức ảnh dễ thương từ bạn bè của mình mà thôi”.
Bài đăng nhận về 2,2 triệu lượt yêu thích từ Tati Bruening
Tati Bruening cũng đăng tải bản kiến nghị của mình trên Change.org và lập tức nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ. Bài đăng của nhiếp ảnh gia trên Instagram nhận hơn 2,2 triệu lượt yêu thích, bản kiến nghị kêu gọi gần 200.000 chữ ký. Những người nổi tiếng như Kylie Jenner và Kim Kardashian cũng đã chia sẻ bài đăng để thể hiện sự đồng tình. Nhiều người dùng cho rằng, tính năng gợi ý nội dung bằng thuật toán chỉ phù hợp với TikTok bởi thế mạnh của Instagram vẫn là hình ảnh.
Chiến dịch nhận được sự hưởng ứng mạnh mẽ từ hai nhân vật có tầm ảnh hưởng Kylie Jenner và Kim Kardashian
Hai nhân vật chia sẻ lại bài đăng của Tati Bruening trên stories
Phản hồi từ nền tảng
Trước những ý kiến trái chiều đang ngày càng lan rộng, giám đốc Instagram Adam Mosseri mới đây đã “xoa dịu” cư dân mạng bằng cách đăng tải video giải thích về những thay đổi “có vẻ giống TikTok” trên nền tảng Instagram, bao gồm:
- Bài đăng hiển thị tràn màn hình: Mosseri cho biết tính năng chỉ đang ở giai đoạn thử nghiệm và “chưa đủ tốt để tung ra chính thức”
- Thuật toán hiển thị nội dung video nhiều hơn: Mosseri thừa nhận Instagram đang tập trung vào những nội dung video, tuy nhiên ông nói thêm “bài đăng dạng ảnh vẫn là nhân tố chủ đạo và là một phần di sản của Instagram”
- Gợi ý bài đăng từ người lạ bằng thuật toán: Mosseri cho rằng Instagram luôn cố gắng gợi ý những bài đăng phù hợp nhất cho người dùng và đây là cách hiệu quả nhất giúp bài đăng từ các nhà sáng tạo nội dung được tiếp cận đến nhiều người hơn. Ông đã gợi ý hãy thêm bạn bè vào danh sách Yêu Thích (Favorite) để bài đăng từ họ được ưu tiên hiển thị
Để "xoa dịu" dư luận, nhà lãnh đạo nền tảng Adam Mosseri phải đăng bài đính chính về cập nhật mới
Xoay quanh những tranh cãi gần đây, Adam Mosseri cho biết: “Chúng tôi rất vui vì đã dám mạo hiểm. Nếu không thỉnh thoảng thất bại, điều đó chứng tỏ chúng tôi chưa nghĩ đủ lớn hoặc đủ táo bạo.” Ông nói thêm: “Nhưng chúng tôi cần phải lùi lại một bước để xem xét mọi thứ. Khi đã học hỏi được nhiều điều từ thất bại, đội ngũ Instagram quyết định sẽ tập trung vào một số ý tưởng để giải quyết các vấn đề còn tồn đọng.”
Hiện tại, Instagram đã loại bỏ bản thử nghiệm hiển thị toàn màn hình và sẽ giảm số lượng bài đăng đề xuất trong ứng dụng để cải thiện thuật toán. Nhiếp ảnh gia Tati Bruening đã ăn mừng chiến thắng của mình cùng những người ủng hộ bằng vài dòng chia sẻ trên Instagram: “Chắc chắn là reels sẽ không bao giờ bị xoá bỏ rồi. Nhưng việc Instagram đã thoả hiệp và trả lại giao diện bảng tin cũ thật tuyệt vời. Điều này thể hiện quan điểm của chúng ta - những người dùng nền tảng - đã được lắng nghe.”
Bài đăng của Tati Bruening sau "chiến thắng" trước Instagram
Tờ Social Media Today bình luận về sự kiện: “Video dạng ngắn là định dạng nội dung phát triển nhanh nhất trên Instagram và khi thói quen người dùng thay đổi, nền tảng này bắt buộc phải phát triển để đáp ứng. Câu hỏi đặt ra là, người dùng có thật sự muốn trải nghiệm những tính năng tương tự TikTok trên Facebook và Instagram hay không? Hay mỗi ứng dụng phục vụ một mục đích khác nhau?” Có lẽ đã đến lúc Instagram cần đề ra những giải pháp sáng tạo hơn để thúc đẩy video dạng ngắn trên nền tảng, thay vì trở thành một “TikTok thứ hai”.
Lý Tú Nhã
