Trong hơn 15 năm qua, Google là một thế lực không thể ngăn cản với sức mạnh của công cụ tìm kiếm trực tuyến và hoạt động kinh doanh quảng cáo kỹ thuật số. Tuy nhiên, sự thống trị của Google đang bị thách thức bởi công cụ ChatGPT – Nền tảng trí tuệ nhân tạo đang “làm mưa làm gió” suốt thời gian qua. Vậy ChatGPT mang những đặc điểm gì nổi trội hơn so với Google Search? 


Đầu năm 2023, Bộ Tư pháp Hoa Kỳ đã cáo buộc Google điều hành độc quyền bất hợp pháp trong hoạt động kinh doanh quảng cáo trực tuyến và kêu gọi thay đổi điều này. Vụ việc xảy ra vài năm sau khi chính quyền Trump đệ đơn kiện tương tự nhắm vào sự thống trị của gã khổng lồ công nghệ trong lĩnh vực tìm kiếm.


Google cho biết Bộ Tư pháp đang làm trầm trọng thêm sự việc và vụ kiện như đang muốn cố gắng chọn ra kẻ thắng người thua trong lĩnh vực quảng cáo có tính cạnh tranh cao. Vụ kiện nếu thành công có thể làm đảo lộn mô hình kinh doanh của Google - thứ giúp họ trở thành đế chế quảng cáo quyền lực nhất trên Internet. Tuy nhiên, vụ việc này sẽ mất nhiều năm để đi đến phán quyết cuối cùng.


Trong khi đó, có hai vấn đề khác có thể làm thay đổi tương lai của Google trong một thời gian ngắn: Sự trỗi dậy của công nghệ trí tuệ nhân tạo tạo sinh (như ChatGPT) và sự suy giảm nhanh chóng thị phần quảng cáo trực tuyến của Google.


ChatGPT tạo ra sự cạnh tranh mới với Google Search


Google từ lâu đã được nhiều người ngầm hiểu với ý nghĩa tìm kiếm trực tuyến. Đây là một trong những công ty công nghệ hiện đại đầu tiên có tên gọi được sử dụng như một động từ. Thế nhưng, mối đe dọa mới đã xuất hiện vào cuối năm ngoái khi OpenAI (một công ty nghiên cứu về trí tuệ nhân tạo) phát hành một công cụ chatbot A.I mới có tên ChatGPT.


Người dùng ChatGPT đã trải nghiệm khả năng của chatbot này trong việc tạo ra văn thơ, soạn thảo văn bản đa dạng, viết ngôn ngữ lập trình và giải thích các ý tưởng phức tạp chỉ với vài lời gợi ý đơn giản. Báo cáo cho biết ChatGPT cũng đã khiến ban quản lý của Google tuyên bố tình trạng “code red” (tạm dịch: báo động đỏ) cho hoạt động kinh doanh tìm kiếm của mình.


ChatGPT tạo ra sự cạnh tranh mới với Google trong mảng tìm kiếm 


Trước sự phát triển “thần tốc” của ChatGPT, Paul Buchheit - một trong những người tạo ra Gmail - cũng nói rằng các chatbot A.I như ChatGPT sẽ đe dọa Google giống như cách mà công cụ tìm kiếm này đã thay thế The Yellow Pages (Cuốn danh bạ điện thoại truyền thống ra đời tại Hoa Kỳ từ năm 1886, chứa quảng cáo và số điện thoại của các doanh nghiệp và tổ chức trong một khu vực cụ thể, và được phân nhóm theo từng loại hình kinh doanh). Ông cho rằng mặc dù ChatGPT chưa hẳn sẽ phá vỡ sự độc quyền của Google, nhưng công nghệ mới này chắc chắn sẽ thay đổi cách mọi người truy xuất thông tin trong tương lai.


Theo CNN, nếu nhiều người dùng bắt đầu dựa vào A.I để đáp ứng nhu cầu thông tin thì công cụ này có thể cắt giảm quảng cáo tìm kiếm của Google. Đây vốn là một phần của phân khúc kinh doanh trị giá 149 tỷ đô la của công ty. 


Lợi thế của ChatGPT so với Google


Nhìn chung, ChatGPT và Google dường như phục vụ cùng một mục đích là trả lời các truy vấn của người dùng. Tuy nhiên, cả hai lại có cách tiếp cận khác nhau. ChatGPT tuân theo một thuật toán dựa trên đối thoại, tương tác giống như con người. Ngược lại, Google đi theo phương thức truyền thống: lấy truy vấn, so sánh truy vấn đó với hàng tỷ trang web và đưa ra kết quả phù hợp nhất. Vậy thì tại sao ChatGPT lại được coi là đối thủ của Google?


Trước tiên, hãy nhìn vào ưu điểm và hạn chế của ChatGPT so với Google Search. Được đào tạo trên một lượng lớn dữ liệu khổng lồ và sử dụng dữ liệu này để tạo phản hồi cho người dùng, ChatGPT có thể tạo ra các câu trả lời dài cho các câu hỏi mở (mặc dù công cụ này dễ mắc một số lỗi) hoặc trả lời các câu hỏi đơn giản mà trước đây mọi người thường phải di chuyển con chuột qua các kết quả tìm kiếm trên Google để tìm kết quả.


Thực tế là bất kỳ ai cũng có thể tạo tài khoản và thử nghiệm bởi tính dễ sử dụng. Điều này đến từ điểm hấp dẫn chính của ChatGPT: phản ứng giống như con người. Khi sử dụng, người dùng cảm thấy như họ đang nói chuyện với một chuyên gia thực sự.


ChatGPT được đào tạo dựa trên lượng dữ liệu khổng lồ và sử dụng dữ liệu này để tạo phản hồi cho lời nhắc của người dùng


Một ưu điểm khác của ChatGPT là bản chất chính xác của các câu trả lời. ChatGPT trả lời theo cách ngắn gọn nhất. Người dùng cũng nhận được câu trả lời trong ít từ nhất có thể. Bản chất cô đọng trong thông tin mà ChatGPT cung cấp đặc biệt hấp dẫn với đa số người dùng. 


Chỉnh sửa ngôn ngữ lập trình cũng là một tính năng hấp dẫn khó có thể bỏ qua của ChatGPT. Công cụ có thể tìm kiếm các đoạn mã và viết lại ở một cấp độ hoàn toàn khác. Điều này chắc chắn vượt qua khả năng của Google.


ChatGPT cũng rất giỏi trong việc hiểu ngữ cảnh và điều chỉnh phản ứng về mức độ phức tạp của câu hỏi. Người dùng có thể yêu cầu công cụ soạn thảo hợp đồng, viết một bài thơ, biên soạn hành trình du lịch và thậm chí đưa ra ý tưởng cho quà tặng sinh nhật. Google lại không hoạt động theo cách này.


Tuyệt diệu là vậy, ChatGPT cũng có những hạn chế, thậm chí là những tác động nghiêm trọng. Một nhược điểm lớn của ChatGPT là sự giới hạn của dữ liệu. Theo chia sẻ của Shubham Signh từ DemandSage, ChatGPT có sự hạn chế về kiến thức. Sự thông minh của công cụ này được đào tạo trên một mô hình dữ liệu giới hạn đến năm 2021. Điều đó có nghĩa là ChatGPT không biết nhiều về những gì đã xảy ra vào năm 2022.


Bên cạnh đó, ChatGPT có vấn đề nghiêm trọng về độ chính xác. Thật khó để kiểm chứng thông tin được cung cấp là chính xác hay không vì công cụ này không có khả năng đánh giá chuẩn xác mức độ đúng sai trên các dữ liệu có được.


Cũng theo Shubham Signh, dữ liệu của ChatGPT không kết nối với Internet. ChatGPT chỉ có thể tiếp cận thông tin đã được cung cấp trong quá trình đào tạo. Vì vậy, ChatGPT không thể đưa ra đánh giá về tính cập nhật và độ chính xác của thông tin hiện có.


Đặc biệt, ChatGPT không miễn phí hoàn toàn. Lí do là vì phải mất rất nhiều nguồn lực để tạo ra câu trả lời cho từng truy vấn. Động thái mới nhất của Open A.I trong việc ra mắt ChatGPT Plus thuê bao trả phí với giá 20 USD/tháng là minh chứng cho điều này.


Ngược lại, Google Search có lợi thế gì so với Chat GPT?


Google là một cuộc cách mạng trong những ngày đầu của công cụ tìm kiếm. Đó là lý do tại sao nền tảng này phát triển như một “cơ quan có thẩm quyền” trong lĩnh vực Internet. Thuận lợi dễ thấy nhất mà Google có được so với ChatGPT là một cơ sở dữ liệu khổng lồ với tất cả các thông tin mới nhất.


Google có hơn một trăm tỷ trang web được lập chỉ mục trong cơ sở dữ liệu của mình. Với cơ sở dữ liệu khổng lồ như vậy, Google có thể cung cấp các kết quả phù hợp nhất trong tích tắc. Ngược lại, ChatGPT chỉ đưa ra câu trả lời chính xác nhưng bị giới hạn bởi kiến thức có sẵn.


Khác với ChatGPT chỉ đưa ra một phản hồi duy nhất, Google cung cấp nhiều cách để tìm kiếm câu trả lời phù hợp nhất


Khác với ChatGPT chỉ đưa ra một phản hồi duy nhất, Google cung cấp nhiều cách để tìm kiếm câu trả lời phù hợp nhất. Google, trong hầu hết các trường hợp, tập trung vào mức độ liên quan và cung cấp kết quả phù hợp nhất với truy vấn tìm kiếm. Người dùng có nhiều cách để tìm kiếm, so sánh và xác minh thông tin.


Và cũng không giống như ChatGPT, Google có thể cung cấp thông tin theo thời gian thực. Bạn có thể tìm kiếm các chuyến tàu và lịch trình chuyến bay, sự chậm trễ, tuyến đường nhanh nhất, tình trạng giao thông theo thời gian thực, v.v. 


Vì lẽ đó, Google cũng trở nên đặc biệt xuất sắc trong việc cung cấp kết quả được cá nhân hóa cho người dùng. Google có thể cung cấp các kết quả dựa trên các lựa chọn, vị trí, sở thích trước đây, v.v. Trong trường hợp người dùng yêu cầu Google cung cấp ý tưởng quà tặng, Google sẽ cung cấp cho bạn thông tin chi tiết cùng với bài đánh giá của người dùng, các trang web tốt nhất để mua một sản phẩm cụ thể, cửa hàng gần nhất nơi các mặt hàng sẽ có sẵn và nhiều đề xuất khác dựa trên lựa chọn của bạn. 


Và đặc biệt, một câu trả lời toàn diện hơn mà ChatGPT vẫn không thể cạnh tranh được: Google hoàn toàn miễn phí. Ai cũng biết nguồn doanh thu chính của Google là quảng cáo, nhưng người dùng chưa phải trả một xu nào để trích xuất thông tin từ Google. 


Vậy hạn chế của Google Search so với ChatGPT là gì? Đó là khả năng xử lý ngôn ngữ giống như ChatGPT. Điểm thu hút chính của ChatGPT là cách tương tác giống như con người. Google không cung cấp một câu trả lời duy nhất. Thay vào đó, Google đưa ra các kết quả khác nhau và để người dùng tìm ra câu trả lời chính xác nhất. 


Nhìn về tương lai của Search Engine từ ChatGPT và Google


Sự nổi lên của ChatGPT khiến nhiều người cho rằng đây là dấu hiệu cho hồi kết của sự thống trị của Google. Tuy nhiên, có một số lý do để tin rằng vị thế của Google không dễ bị “lay động” trước sự phát triển của ChatGPT.


Vừa qua, trang chủ Google đã giới thiệu công cụ Bard nhằm cạnh tranh với ChatGPT


Google hoạt động ở một quy mô vô cùng lớn. Theo trang web phân tích lưu lượng truy cập SimilarWeb, Google đã nhận được hơn 86 tỷ lượt truy cập chỉ trong tháng 11/2022, so với chưa đến 300 triệu cho ChatGPT tính từ khi được phát hành công khai vào cuối tháng 11.


Theo CNN, Google có những khoản đầu tư của riêng mình vào trí tuệ nhân tạo rất tinh vi. Một trong những chương trình trò chuyện do A.I điều khiển, LaMDA, thậm chí đã trở thành điểm nóng vào năm ngoái sau khi một kỹ sư tại công ty tuyên bố rằng công cụ này đã đạt được tri giác. Google sau đó đã bác bỏ khiếu nại và sa thải kỹ sư này vì vi phạm chính sách của công ty.


Giám đốc Điều hành Google Sundar Pichai cũng đã nói rằng mặc dù Google có các khả năng tương tự như ChatGPT, nhưng công ty vẫn chưa cam kết đưa ra các tính năng tìm kiếm do A.I tạo ra vì nguy cơ cung cấp thông tin không chính xác và điều này có thể gây bất lợi cho Google về lâu dài. 


Có thể thấy, ChatGPT đang ở giai đoạn sơ khai, trong khi Google giữ thế độc tôn trong hơn hai thập kỷ qua. Vì lẽ đó, ChatGPT có nhiều thời gian để cải thiện và vươn mình trong tương lai.


Đối với nhiều người trong nhiều năm tới, việc có thể tự mình đánh giá các nguồn thông tin khác nhau có thể được đánh giá cao hơn so với sự thuận tiện khi nhận được một câu trả lời duy nhất.


Sẽ còn quá sớm để khẳng định ChatGPT sẽ hoàn toàn thay thế Google. Tuy nhiên, công cụ này đã cho thấy tiềm năng tuyệt vời đối với Search Engine, và Google chắc hẳn cũng đang cảm thấy sức nóng. Và nếu Google không chuyển đổi để phát triển, ChatGPT hoàn toàn có thể gây ra mối đe dọa thực sự cho Google trong tương lai không xa.


Quan Dinh H.