Nhật và Hàn “tuyển dụng” robot phục vụ ở các tiệm tiện lợi, siêu thị Việt “chuyển mặt bằng” lên app online, phân tích hành vi người tiêu dùng

Đứng trước những thách thức lớn khi xu hướng mua sắm tại Việt Nam nói riêng và thế giới nói chung thay đổi liên tục, các thương hiệu gặp nhiều khó khăn trong công cuộc “hối hả” tìm ra những điểm mới, sáng tạo để “chiều lòng” các khách hàng. Làn sóng trí tuệ nhân tạo và các công nghệ tiên tiến khác dần góp mặt vào trong nhiều lĩnh vực từ kinh tế, giáo dục cho đến giải trí. 

Được xem như “trợ thủ đắc lực” trong nhiều lĩnh vực như giáo dục, kinh doanh,... công nghệ A.I (Artificial Intelligence) được các “ông lớn” trong thị trường ngành bán lẻ tận dụng để việc mua sắm - bán hàng trở nên đơn giản và hiệu quả hơn. Từ Nhật Bản, Hàn Quốc cho đến Việt Nam, robot dần trở thành “nhân viên bán hàng” quen thuộc với người mua. 

Khi nhân viên của các thương hiệu bán lẻ toàn cầu là… robot 

1. Circle K 

Chuỗi cửa hàng tiện lợi Circle K đang có những bước đột phá mới mẻ trong lĩnh vực mua sắm khi triển khai hơn 10.000 hệ thống thanh toán “không cần chạm” Mashgin Touchless Checkout System. Như vậy, khách hàng chỉ cần thực hiện các thao tác đơn giản là quét sản phẩm và thanh toán nhiều mặt hàng trong vòng chưa đầy một giây. 

Công nghệ Mashgin có độ chính xác cao, giảm thiểu lỗi thanh toán và lỗi quét mã vạch sản phẩm, tiết kiệm thời gian và kinh phí cho cả doanh nghiệp và khách hàng. Với thiết kế nhỏ, gọn và tiện ích của hệ thống này đã giúp tiết kiệm được không gian cho các cửa hàng tiện lợi Circle K. Đối với thanh toán không cần chạm này, khách hàng không cần phải tải xuống ứng dụng hoặc tìm, quét mã vạch như các thiết bị thanh toán trước đây. Thay vào đó, họ chỉ cần đặt các mặt hàng xuống dưới máy, thanh toán như bình thường và rời đi chỉ trong 10 giây. Tốc độ mà Mashgin mang lại nhanh gấp 8 lần so với việc tự thanh toán truyền thống. 

Từ năm 2020, hơn 500 cửa hàng tại Mỹ và Thuỵ Điển đã áp dụng tính năng thanh toán này. Trong vòng ba năm tới, Circle K dự tính sẽ lắp thêm công nghệ này tại hơn 7000 chi nhánh khác ở Hoa Kỳ. Ông Magnus Tägtström, Phó Chủ tịch phụ trách đổi mới toàn cầu tại Couche-Tard (công ty mẹ Circle K) cho biết: “Chúng tôi đầu tư và mở rộng quy mô công nghệ nhằm đặt ra tiêu chuẩn mới về sự thuận tiện cho khách hàng và thúc đẩy sứ mệnh giúp cuộc sống của khách hàng dễ dàng hơn mỗi ngày. Các hệ thống Smart Checkout (tạm dịch: thanh toán thông minh) giúp người mua rút ngắn thời gian xếp hàng, cải thiện trải nghiệm và giảm thiểu nhân sự để tập trung vào việc giúp đỡ khách hàng.” 

2. Family Mart

Tháng 8/2022, chuỗi cửa hàng tiện lợi Family Mart công bố thương hiệu sẽ sử dụng robot của công ty công nghệ Telexistence (Nhật Bản) vào kệ tủ bán nước giải khát. Nhà bán lẻ này đã cài đặt hệ thống robot tại 300 cửa hàng có doanh thu cao nhất.

Robot có chức năng tự động “fill” (tạm dịch: lấp đầy) sản phẩm nước giải khát khi kệ hàng hết. Công ty Telexistence cho biết robot có thể sắp xếp tới hơn 1000 lon hoặc chai nước giải khát vào tủ lạnh mỗi lần hoạt động. Đây là một trong những động thái giúp Familymart giải quyết vấn đề tuyển dụng nhân viên bán hàng. Hệ thống robot này dự kiến ​​sẽ giảm 20% khối lượng công việc tại các cửa hàng, nhằm tạo thêm thời gian cho các nhân viên tư vấn khách hàng. Mục đích của việc lắp đặt thêm robot giúp cho các thương hiệu này thể hiện được sự quan tâm với khách hàng, tích cực nâng cao lợi nhuận. 

Trong các cửa hàng sử dụng robot, công ty cũng sẽ triển khai công cụ phân tích quy trình làm việc TX Work Analytics của Telexistence. Nhân viên sẽ đeo một thiết bị phát để ghi lại, hiển thị các loại nhiệm vụ và khối lượng công việc theo thời gian trong ngày. Điều này sẽ giúp tối ưu hóa việc lập kế hoạch nhân sự và điều chỉnh nó phù hợp hơn với yêu cầu thực tế của từng cửa hàng.

FamilyMart hiện đang có hơn 16000 cửa hàng tiện lợi trên tại thị trường Nhật Bản, nhưng Telexistence cho biết doanh nghiệp muốn cung cấp công nghệ này trên quy mô toàn cầu. Mục tiêu công ty tiếp theo sẽ nhắm tới hơn 150.000 cửa hàng tiện lợi trên khắp Hoa Kỳ và mở rộng ra các khu vực khác. 

3. GS25 

Vào tháng 6/2023 vừa qua, chuỗi cửa hàng tiện lợi Hàn Quốc GS25 đã công bố thương hiệu sẽ đưa robot phục vụ tự lái “Eeron” vào hơn 9000 cửa hàng trên khắp thị trường xứ sở kim chi này. . Được biết, Eeron có thể phục vụ các đồ ăn, thức uống dưới dạng chất lỏng mà không xảy ra tình trạng đổ, vỡ vì công ty đã đặc biệt áp dụng công nghệ kiểm soát độ rung vào trong robot. 

GS25 là chuỗi cửa hàng tiện lợi lớn nhất tại Hàn Quốc 

Ereon là sản phẩm của Polaris 3D, một khởi nghiệp về robot hiện đang nắm giữ 13 bằng sáng chế liên quan liên quan đến công nghệ lái xe tự động. Đại diện của GS25 cho biết: "Mục đích của việc đưa robot vào trong các cửa hàng thuộc hệ thống GS25 là động thái tích cực trong việc ủng hộ sản phẩm công nghệ của các khởi nghiệp vừa và nhỏ ít được công nhận tại Hàn Quốc.” 

Robot Ereon được là sản phẩm được mua lại bởi GS25 nhằm mục đích ủng hộ các doanh nghiệp công nghệ vừa và nhỏ trong nước 

Trước đó, GS25 cũng đã từng thử nghiệm robot “Delio” do thương hiệu hợp tác cùng tập đoàn LG sản xuất vào năm 2020. “Delio” được xem là “thế hệ nhân viên nhân tạo” đời đầu tại GS25. Hai thương hiệu đã chạy thử nghiệm Delio tại cửa hàng tiện lợi ở công viên khoa học LG nằm ở phía tây Seoul. 

Trước đó, GS25 đã từng đưa robot Delio vào thử nghiệm 

4. 7-Eleven 

Theo Nikkei Asia, chuỗi cửa hàng tiện lợi 7-Eleven tại Nhật Bản đã đưa ra thông báo rằng họ sẽ đưa công nghệ A.I vào trong hoạt động bán hàng của mình nhằm nâng cao hiệu quả marketing. Được biết, chuỗi cửa hàng tiện lợi này đã đầu tư công nghệ trí tuệ nhân tạo từ các công ty như OpenAI, Google và Stability AI để tạo ra một công nghệ có thể xử lý dữ liệu từ hoạt động bán hàng, thông tin nhà sản xuất sản phẩm và các đóng góp trên mạng xã hội. 

Từ năm 2024, chuỗi cửa hàng này sẽ sử dụng A.I để tạo ra văn bản hay hình ảnh cho các sản phẩm mới dựa dữ liệu được phân tích tại các cửa hàng và phản hồi của người tiêu dùng trên mạng xã hội. Việc áp dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo dự kiến giúp:

• Giảm khoảng 80% các cuộc họp nội bộ.
• Thông thường,một kế hoạch ra mắt sản phẩm sẽ cần khoảng 10 tháng xuống để chuẩn bị. Thế nhưng A.I sẽ rút ngắn chỉ còn một tháng.
• Tiết kiệm thời gian để nhân viên cải tiến sản phẩm và hoàn thành các nhiệm vụ khác.

Được biết, 7-Eleven hiện đang có khoảng 3400 sản phẩm nên việc tích hợp công nghệ A.I sẽ giúp thương hiệu giảm tới 90% các cuộc khảo sát sản phẩm trên thị trường, từ đó giúp công ty nắm bắt xu hướng và nhu cầu của người tiêu dùng nhanh hơn.  

Trong số gần 9000 nhân viên của 7-Eleven, khoảng 1000 người đã tham gia các khóa đào tạo hướng dẫn sử dụng hệ thống trí tuệ nhân tạo. Công ty dự kiến mở rộng quy mô nhân sự sử dụng A.I vào việc phát triển và tiếp thị sản phẩm từ đầu năm sau.

Xu hướng “kinh doanh bằng trí tuệ nhân tạo” tác động đến Việt Nam 

Khi Nhật Bản và Hàn Quốc ngày càng ứng dụng A.I rộng rãi vào các hoạt bán lẻ, Việt Nam cũng nhanh chóng nắm bắt xu hướng và đưa trí tuệ nhân tạo vào trong kinh doanh. Nhớ có công nghệ, các hoạt động mua bán của các doanh nghiệp từ VinMart, Mega Market, Saigon Co.op đến Aeon Mall Việt Nam trở nên thuận tiện, tiết kiệm được thời gian hơn. 

1. Ứng dụng công nghệ để hỗ trợ người dùng mua sắm thuận tiện hơn

Khi ngày càng nhiều nhà bán lẻ áp dụng công nghệ A.I vào để cắt giảm thời gian và tăng năng suất làm việc hiệu quả cho nhân viên, Việt Nam cũng đang dần học hỏi và “du nhập” những công nghệ vào trong hoạt động buôn bán của mình. 

Năm 2019, chuỗi cửa hàng tiện lợi VinMart (nay được gọi là WinMart) trở thành cửa hàng tiện lợi đầu tiên tại Việt Nam áp dụng công nghệ ảo vào trong việc mua sắm. “Cửa hàng ảo VinMart 4.0” do VinCommerce trực thuộc tập đoàn VinGroup điều hành đã chính thức ra mắt với hy vọng khách hàng có thể được trải nghiệm “mua sắm từ xa”. 

WinMart là một trong những siêu thị từng thuộc Tập đoàn VinGroup 

Theo đó, VinMart 4.0 đã trình chiếu hình ảnh của hơn 100 sản phẩm trên poster khổ lớn. Sản phẩm, nhãn hiệu được sắp xếp trên các quầy, kệ giống hệt như ở siêu thị. Đây chính là một hình thức mua sắm thông minh hoạt động theo cơ chế mô phỏng những cửa hàng bán lẻ và siêu thị vật lý với tất cả các hình ảnh của sản phẩm đều có gắn sẵn mã QR code. 

Các Virtual Store sẽ mô phỏng hơn 100 nhóm sản phẩm chọn lọc bằng hình ảnh trên những tấm áp phích khổ lớn, tất cả các sản phẩm tại đây đến từ nhiều thương hiệu khác nhau được sắp xếp, bài trí màu sắc bắt mắt không khác gì những quầy hàng thực tế. Các cửa hàng ảo sẽ được đặt ở những khu vực đông dân cư như ký túc xá, tòa nhà văn phòng, trường học và bến xe buýt. 

Ứng dụng sẽ giao hàng trong vòng từ 2-4 tiếng kể từ lúc khách hàng nhấn “đặt hàng”. Đặc biệt, VinMart còn trang bị thêm “Cẩm nang mua sắm thông minh” giúp khách hàng dễ dàng đưa ra lựa chọn. Ngoài ra, ứng dụng còn giúp người tiêu dùng tiếp cận và làm quen với xu hướng thanh toán không dùng tiền mặt thông qua việc kích hoạt ví điện tử trên ứng dụng VinID hay sử dụng thẻ ngân hàng một cách nhanh chóng và an toàn. 

Là đơn vị tiên phong đưa các công nghệ mua sắm hiện đại vào Việt Nam, được phát triển phù hợp với người tiêu dùng địa phương, VinCommerce và VinID mong muốn tạo ra một cuộc cách mạng trong tiêu dùng bán lẻ tại Việt Nam, đưa ra các giải pháp tiết kiệm thời gian và gia tăng tiện ích.

Đứng trước những tác động của Covid-19, nhiều thương hiệu bán lẻ đã chuyển từ hình thức mua sắm trực tiếp sang trực tuyến. Cho đến giai đoạn “bình thường mới” tại Việt Nam, khi các vấn đề giãn cách xã hội vẫn chưa được “nới rộng”, nhiều siêu thị “đau đầu” trong việc kiểm soát số lượng cũng như thời gian mua sắm của khách hàng. 

Để vừa đáp ứng được quy tắc 5K, vừa có thể giúp khách hàng mua sắm và góp phần đưa nền kinh tế khôi phục trở lại, công ty MM Mega Market Việt Nam đã lên kế hoạch xây dựng hệ thống máy kiểm soát số lượng khách hàng đang mua sắm tại siêu thị trong cùng một thời điểm theo quy định. 

Hệ thống này vận hành theo công nghệ trí tuệ nhân tạo (A.I) có khả năng phân biệt khách hàng và nhân viên thông qua nhận diện đồng phục siêu thị. Camera được lắp đặt tại lối vào và lối ra được kết nối với hệ thống máy chủ trung tâm để phân tích lượng người đang mua sắm thực tế trong siêu thị, sau đó gửi cảnh báo cho ban quản lý nếu số lượng vượt mức quy định.

Số lượng khách tại trung tâm thương mại được hiển thị trên màn hình thông qua việc áp dụng công nghệ A.I 

Theo đại diện MM Mega Market Việt Nam, thương hiệu cũng là siêu thị đầu tiên áp dụng phương thức đảm bảo an toàn mua sắm trong thời kỳ bình thường mới. Ngoài ra, siêu thị cũng ra mắt thêm kênh mua sắm qua trực tuyến, triển khai nhiều phương thức thanh toán trực tuyến linh hoạt, xử lý và giao hàng nhanh chóng hơn cho người dân,... 

2. Dùng công nghệ để phân tích hành vi mua sắm khách hàng 

Không chỉ sử dụng trí tuệ nhân tạo trong quá trình mua - bán sản phẩm, các thương hiệu bán lẻ tại Việt Nam còn tận dụng A.I để phân tích hành vi mua sắm của khách hàng. Từ đó, các doanh nghiệp có thể điều chỉnh, cải thiện sản phẩm cũng như thể hiện sự thấu hiểu khách hàng hơn. 

Aeon Mall Việt Nam đã sử dụng các công nghệ mới như dữ liệu lớn (Big Data), trí tuệ nhân tạo (A.I) phân tích và dự báo nhu cầu khách hàng. Tại lễ khai trương Aeon Mall Hà Đông (Hà Nội) diễn ra ngày 5/12/2019, ông Iwamura Yasutsugu, Tổng giám đốc Aeon Mall Việt Nam cho hay: “Công ty hiện có một kho dữ liệu khách hàng khổng lồ. Từ đó, công ty sẽ sử dụng các thuật toán, trí tuệ nhân tạo để phân tích nhu cầu, hành vi của khách hàng, tạo ra những trải nghiệm tốt nhất cho người tiêu dùng khi tới mua sắm tại trung tâm thương mại.” 

Đại diện Aeon Mall Việt Nam cho biết, trước nhu cầu mua sắm thay đổi “chóng mặt” của người dùng, các thương hiệu cần một “trợ thủ đắc lực” trong việc nắm bắt những xu hướng mới. Ngày nay, khách hàng không chỉ chọn mua các nhu yếu phẩm mà họ còn mong muốn chọn những sản phẩm phù hợp với phong cách và sở thích của mình. Bên cạnh đó, chiếc điện thoại đã trở thành một công cụ mua sắm vô cùng hữu hiệu, cung cấp thông tin mua sắm cho khách hàng khi họ tới trung tâm mua sắm.

Ngoài ra, thương hiệu hứa hẹn sẽ triển khai các hình thức thương mại điện tử, kinh doanh online, thanh toán không dùng tiền mặt để theo kịp xu hướng tiêu dùng mới của khách hàng trung lưu, đặc biệt là nhóm khách hàng trẻ, thường xuyên tiếp xúc công nghệ.

Tiếp nối làn sóng đổi mới công nghệ này, ông Nguyễn Anh Đức - Tổng Giám đốc Saigon Co.op khẳng định năm 2023 là sẽ năm thương hiệu thúc đẩy thương mại điện tử, trong đó tích hợp trải nghiệm khách hàng tốt hơn thông qua công nghệ A.I (trí tuệ nhân tạo)... Cụ thể, Saigon Co.op sẽ dùng công nghệ để thấu hiểu hành vi của khách hàng, qua đó thiết lập kết nối giữa người dùng và nhà cung cấp hiệu quả hơn. 

Ông Nguyễn Anh Đức nói riêng và Saigon Co.op nói chung đặt mục tiêu sẽ nhanh chóng thực hiện việc số hóa trong công tác quản lý, điều hành hoạt động sản xuất, kinh doanh, tăng cường khả năng dự báo giải quyết các vấn đề một cách trọng tâm, trọng điểm, rà soát, chấn chỉnh các hoạt động, nhất là lĩnh vực nâng cao chất lượng, sức cạnh tranh của hàng hóa, thương mại điện tử gia tăng hiệu quả sản xuất và phục vụ tốt hơn người tiêu dùng, khách hàng trên cả nước.

Tú Như