Giọng nói trầm ấm, thu hút của nghệ sĩ Đạt Phi đã trở thành sự lựa chọn quen thuộc cho nhiều nhà sản xuất quảng cáo.

Theo Đạt Phi, anh vốn xuất thân từ khoa Diễn viên trường Cao đẳng Sân khấu Điện ảnh, nhưng nhờ cơ duyên được một người bạn giới thiệu công việc lồng tiếng, anh thử sức và thấy mình làm tốt lĩnh vực này. Chính vì thế, nghệ sĩ Đạt Phi đã quyết định chuyển hướng sang con đường lồng tiếng phim ảnh.

Anh nhận được vai nam chính đầu tiên trong bộ phim "Ngày mai trời lại sáng" và ngay lập tức trở thành một giọng lồng tiếng gạo cội của hãng phim ATV. Từ đó đến nay, “phù thủy lồng tiếng” Đạt Phi đã trở thành “giọng đọc thân quen” cho rất nhiều TVC nổi tiếng trên các phương tiện truyền thông. Giọng đọc hài hòa, truyền cảm giữ vai của anh luôn mang lại hiệu quả bất ngờ trong việc quảng bá sản phẩm.

Trong hành trình gần 20 năm theo đuổi nghề lồng tiếng, nghệ sĩ Đạt Phi đã chứng kiến nhiều sự thay đổi trong nghề. Anh chia sẻ: "Trước đây, lồng tiếng chỉ cần khớp miệng khoảng 70% là được chấp nhận. Nhưng hiện nay, yêu cầu đã nâng cao hơn rất nhiều, diễn viên lồng tiếng phải khớp 100% với khẩu hình của nhân vật trong phim".

Yêu cầu của nghề lồng tiếng đang ngày một nâng cao.

Không chỉ vậy, tùy theo từng thể loại phim như hài, tâm lý, tình cảm hay hành động, quy trình lồng tiếng cũng khác nhau đi nhiều. Yếu tố đầu tư cho các hoạt động hậu kỳ cũng đóng vai trò quan trọng, đặc biệt là trong ngành quảng cáo, nơi chi phí cho những công đoạn như lồng tiếng đang ngày càng bị thắt chặt hơn.

Bên cạnh đó, trí tuệ nhân tạo (AI) cũng được xem là một mối đe dọa mới đối với các nghệ sĩ lồng tiếng. Theo anh Đạt Phi, nếu AI tiếp tục phát triển, khả năng nhân vật trong phim ảnh tương lai có thể được lồng tiếng bằng chính giọng nói AI là hoàn toàn có thể xảy ra.

Nghệ sĩ Đạt Phi cho biết, trong làng giải trí Việt Nam, lồng tiếng vẫn là một nghề nghiệp đầy thách thức về mặt thu nhập và tính chuyên nghiệp. Mức thù lao cho một diễn viên lồng tiếng không hề cao, đứng im từ nhiều năm qua. Chỉ khoảng 4 triệu rưỡi đồng cho một TVC từ 15 đến 30 giây, mức phí này đã được giữ nguyên trong khoảng 5 năm trở lại đây.

Nguyên nhân của tình trạng trì trệ này bắt nguồn từ sự suy giảm của ngành quảng cáo. Để tồn tại và chi trả, những nhà sản xuất đã phải "thắt lưng buộc bụng". Không chỉ các diễn viên lồng tiếng nghiệp dư mà cả người trong nghề cũng phải chấp nhận điều kiện khó khăn này. Với mức lương tương đối thấp, công việc lồng tiếng dường như không thực sự hấp dẫn về mặt thu nhập. Tuy nhiên, đằng sau đó vẫn là niềm đam mê mãnh liệt của những con người say mê nghệ thuật lồng tiếng.

Lý giải về điều này, một nghệ sĩ lồng tiếng lâu năm chia sẻ: "Người ta đâu có sự chọn lựa. Làm công việc lồng tiếng không giống như làm công nhân viên chức. Nếu muốn chọn thì ai cũng sẵn sàng chọn quảng cáo vì nó trả lương cao hơn. Nhưng ở Sài Gòn, có rất nhiều giọng nói đẹp, đa dạng. Khách hàng sẽ chọn giọng nào mình thích chứ chúng ta không thể tự quyết định điều đó".

Phim Nhà Vịt Di Cư 2024 do anh lồng tiếng đã chiếm trọn sự yêu thích của khán giả.

Theo anh Đạt Phi, vấn đề lớn nhất với nghề lồng tiếng chính là sự bấp bênh về thu nhập. Bởi khi sống dựa vào nghề này, diễn viên sẽ rất dễ bị ép giá từ phía nhà sản xuất. Đơn giản vì ai cũng muốn giữ mức thù lao tốt nhất cho mình nhưng nếu khách hàng đưa ra một con số thấp hơn rất nhiều so với mức thông thường, diễn viên chỉ có 2 lựa chọn: từ chối hoặc nhận lời.  

"Nếu sống bằng nghề đó thì tất nhiên bạn sẽ phải nhận lời với mức giá thấp hơn bình thường. Đó là vấn đề then chốt của nghề lồng tiếng chuyên nghiệp, nguồn thu nhập không ổn định", nghệ sĩ này nói thêm.

Bên cạnh đó, so với lồng tiếng cho những dự án phim điện ảnh lớn có đầu tư cao hơn, các diễn viên lồng tiếng cũng dễ dàng lựa chọn lồng giọng cho các TVC ngắn hơn nhiều. Công việc có tính chuyên môn cao nhưng không quá đòi hỏi về mặt thời gian và trí lực. Đây có thể xem là một hình thức phù hợp để theo đuổi niềm đam mê mà vẫn giữ được sự ổn định về tài chính.  

Dù vất vả, song cộng đồng nghệ sĩ lồng tiếng vẫn đang từng ngày phát triển với những gương mặt mới đầy nhiệt huyết. Đằng sau câu chuyện gian nan về đãi ngộ, vẫn tồn tại một tình yêu nghệ thuật chân thành của những con người sẵn sàng đánh đổi vất vả để được theo đuổi niềm đam mê lồng tiếng của mình.

Nghệ sĩ Đạt Phi cũng nói thêm, mặc dù giai đoạn hậu kỳ chiếm đến 50% thành công của một bộ phim, nhưng đầu tư cho khâu làm phim này lại thường rất hạn chế, đặc biệt là những dự án điện ảnh nhỏ hoặc hạn mức ngân sách. Đó cũng là lý do khiến thu nhập của nghề lồng tiếng trở nên rất bấp bênh, tính cạnh tranh cũng cao hơn.

Vì những lý do đó, khi mở lớp đào tạo lồng tiếng, nghệ sĩ Đạt Phi chỉ nhận dạy những học viên đã có nghề nghiệp chính ổn định. Đa phần học trò của anh tới từ nhiều ngành nghề khác nhau nhưng đều là những người đã thành công với công việc hiện tại. Tuy nhiên, họ đều quyết định tìm đến lớp học vì đam mê với lồng tiếng chứ không phải để sống nhờ vào thu nhập từ nghề này.

Chính vì nhận thức được tính bấp bênh và khó khăn của nghề lồng tiếng, nghệ sĩ Đạt Phi không khuyến khích học viên của mình chỉ đi theo một con đường duy nhất là lồng tiếng. Thay vào đó, anh luôn động viên họ hãy phát huy tối đa năng khiếu lồng tiếng của bản thân nhưng đừng bỏ công việc chính để chỉ theo đuổi lĩnh vực này.



"Tôi chỉ muốn đào tạo những người thực sự đam mê với nghệ thuật lồng tiếng, nhưng không phải sống dựa hoàn toàn vào thu nhập từ việc bán giọng nói. Hãy cân bằng giữa công việc và đam mê, như vậy cuộc sống sẽ trở nên ý nghĩa và thú vị hơn rất nhiều", anh Đạt Phi tâm sự.

Điều mà nghệ sĩ Đạt Phi tâm đắc nhất trong công việc của mình là thổi hồn văn hóa Việt Nam vào các tác phẩm điện ảnh nước ngoài thông qua giọng đọc. Anh chia sẻ: "Khó khăn lớn nhất là làm sao giữ nguyên được cốt truyện và ý nghĩa mà tác phẩm muốn truyền tải. Đôi khi chúng ta phải dịch không theo từng từ mà phải biến tấu sao cho người xem Việt Nam có thể dễ tiếp cận và cảm nhận như một tác phẩm do người Việt thực hiện".

Để làm được điều này, mỗi khi đảm nhận vai trò lồng tiếng, “phù thủy lồng tiếng” Đạt Phi phải chịu trách nhiệm hoàn toàn về khâu chuyển ngữ, đảm bảo nội dung được dịch trung thực với nguyên tác nhưng vẫn mang đậm bản sắc văn hóa Việt Nam. Đây chính là sự sáng tạo, là cách anh thổi hồn vào những tác phẩm quốc tế, biến chúng trở nên gần gũi và dễ tiếp cận hơn với khán giả trong nước.

Với tâm niệm lan tỏa đam mê nghệ thuật lồng tiếng, anh Đạt Phi hi vọng rằng những người yêu nghề sẽ luôn giữ được sự cân bằng hài hòa, vừa theo đuổi đam mê, vừa gắn bó với công việc chính, để cuộc sống thêm phần trọn vẹn.

Huỳnh Như Ý