Ngày 24/07 vừa qua đánh dấu cột mốc nền tảng mạng xã hội nổi tiếng Twitter chính thức bị "xoá sổ" khi tỷ phú Elon Musk tiến hành thay đổi biểu tượng "chim xanh" quen thuộc thành logo "X" để hiện thực hoá mục tiêu tạo ra siêu ứng dụng của mình.


Song, việc thay đổi tài sản thương hiệu của ông chủ Twitter đã vấp phải nhiều chỉ trích khi đã góp phần "xoá bỏ" mọi nỗ lực xây dựng thương hiệu truyền thông xã hội của Twitter suốt 17 năm qua. Nhiều chuyên gia còn liên tưởng hành động này của Elon Musk với màn thất bại của Mark Zuckerberg vào năm 2021 khi công bố "tham vọng" về vũ trụ ảo Metaverse. Cùng nhìn lại hành trình của biểu tượng "chim xanh" và những tranh cãi liên quan tham vọng ra mắt "siêu ứng dụng" X của Elon Musk qua bài viết sau! 


Màn "lột xác" gây tranh cãi nhất lịch sử Twitter


Kể từ khi chính thức tiếp quản Twitter vào cuối năm ngoái, tỷ phú Elon Musk đã gây ra hàng loạt các tranh cãi liên quan đến chiến lược cải cách của mình, trong đó bao gồm việc sa thải hàng nghìn nhân viên và thay đổi trải nghiệm của người dùng trên nền tảng. Trong một dòng tweet được chia sẻ vào tháng 10/2022, Elon Musk viết: “Mua lại Twitter là để tăng tốc trong việc tạo ra X, một ứng dụng toàn năng”, đồng thời bày tỏ tham vọng của mình khi muốn biến Twitter trở thành một siêu ứng dụng toàn diện như WeChat - nơi mọi người có thể sử dụng để xem tin tức, giải trí và thanh toán.


Đến thời điểm hiện tại, tham vọng “bành trướng” của Elon Musk đang từng bước trở thành sự thật khi vị tỷ phú này chính thức xác nhận sẽ thay thế logo “chim xanh” biểu tượng của Twitter bằng biểu tượng “X” vào ngày 23/07 vừa qua. “Chúng ta sẽ sớm chào tạm biệt thương hiệu Twitter và tất nhiên là cả biểu tượng chim xanh. Nếu logo X đủ ổn để trình làng vào tối nay, chúng tôi sẽ triển khai nó ngay trong sáng mai và thay đổi trên toàn cầu”, ông tweet. Chỉ trong một ngày sau đó, Twitter đã thực hiện cuộc lột xác với logo X, giao diện màu đen và tên miền được thay đổi thành X.com. Ngoài ra, cụm từ “tweets” gắn liền với nền tảng mạng xã hội này từ những ngày đầu thành lập nay cũng đã thay đổi thành “x’s”, trong khi các khái niệm quen thuộc khác của nền tảng như “retweet” vẫn chưa tìm được cách thay thế.


Việc chuyển từ Twitter sang X được thực hiện nhanh chóng chỉ sau 1 ngày kể từ dòng tweet của Elon Musk


Trên thực tế, Elon Musk đã thực hiện việc “khai tử” Twitter với tư cách là một công ty độc lập vào tháng 4 năm nay bằng việc sát nhập với một công ty khác tên là X Corp. Tuy nhiên, phải đến khi giao diện của Twitter được chuyển thành X một cách gấp gáp và lộn xộn trong những ngày gần đây, những ý kiến trái chiều từ người dùng mới thật sự “bùng nổ”. 


Khảo sát của Civic Science về ý kiến của người dùng Twitter trên 18 tuổi đang sống tại Mỹ cũng cho thấy, có một phần ba (32%) những người được hỏi cho biết họ có phản ứng tiêu cực với việc thay đổi thương hiệu của Elon Musk, trong khi đó, tỷ lệ người dùng cảm thấy tích cực với màn lột xác này chỉ nằm ở mức 14%. Hàng loạt các tài khoản trên Twitter đã bày tỏ sự phản đối với “nước đi” này của Elon Musk, thậm chí còn đe doạ sẽ gỡ ứng dụng và tẩy chay nền tảng. Các bài viết về hành trình 17 năm của "chim xanh" cũng theo đó trở thành một xu hướng trên mạng xã hội, với hàng nghìn người bày tỏ sự tiếc nuối khi phải chia tay một nền tảng được khởi nguồn vào thời kỳ đầu tiên của Internet và cho đến nay vẫn là một "biểu tượng" mạng xã hội trong kỷ nguyên số.


Hành trình 17 năm của Twitter và biểu tượng “chim xanh” huyền thoại


Được ra mắt vào năm 2006, tính đến nay, Twitter đã có 4 lần thay đổi logo trước khi trở thành biểu tượng X màu đen như hiện tại. Trước khi trình làng logo chính thức đầu tiên, biểu tượng của nền tảng này trước đó đã trải qua nhiều phiên bản nháp khác nhau với những cái tên như “smssy” và “twtt” đầy màu sắc. 


Những phiên bản đầu tiên của logo Twitter


Logo chính thức đầu tiên của Twitter với dòng chữ “twitter” được thiết kế theo phông chữ sans serif và đường viền trắng trên nền màu xanh lam được nền tảng này sử dụng trong suốt 4 năm, từ 2006 - 2010. Đến năm 2010, thương hiệu này lần đầu tiên thực hiện thay đổi bộ nhận diện với dòng chữ “twitter” của phiên bản cũ nhưng nay được chuyển thành màu xanh. Cùng với đó là sự xuất hiện của chú chim xanh với đôi cánh và chiếc đuôi nhọn được hai nhà thiết kế Philip Pascuzzo và Douglas Bowman tạo ra dành riêng cho nền tảng.


Quá trình phát triển của logo Twitter qua các thời kỳ


Hai năm sau đó, vào năm 2012, biểu tượng “chim xanh” của Twitter trở nên nổi tiếng đến mức nền tảng này quyết định thay đổi nhận diện một lần nữa và cho chú chim này đứng độc lập. Cụm từ “twitter” bị xoá khỏi logo, màu xanh lam được thay đổi theo hướng trẻ trung hơn, đồng thời hình ảnh của chú chim cũng được tái thiết kế theo hướng đến sự đơn giản, ít chi tiết và dễ nhận biết kể cả khi thu nhỏ. Quá trình sáng tạo chiếc logo này cũng được “cha đẻ” tiết lộ vào ngày 24/07 vừa qua, ngay khi Elon Musk thông báo sẽ thay thế “chim xanh” bằng “X”. 


Cụ thể, đội ngũ đứng sau sự thành công của phiên bản “chim xanh” cuối cùng bao gồm 3 nhà thiết kế: Tom Waterbury, Angy Che và Martin Grasser. Lấy ý tưởng từ hình ảnh chú chim ở những phiên bản tiền nhiệm, kết hợp với những nghiên cứu về chuyển động của loài chim, đội ngũ thiết kế đã kết hợp nhiều hình tròn để tạo nên sự cân bằng trong từng chi tiết của bản vẽ, giúp cho chú chim trong logo mới trở nên trung lập và đơn giản hơn. Vào tháng 05/2012, logo chính thức được giới thiệu rộng rãi đến công chúng và gắn bó cùng Twitter trong 11 năm sau đó. Nền tảng này từng khẳng định logo “chim xanh” là “tài sản dễ nhận diện nhất” của công ty và “đó là lý do chúng tôi luôn bảo vệ nó bằng mọi giá”. Nhiều chuyên gia đánh giá rằng, tương tự như Nike với logo Swoosh, logo “chim xanh” của Twitter là một trong số ít các trường hợp xây dựng bộ nhận diện thương hiệu thành công đến mức người tiêu dùng hoàn toàn có thể nhận ra nền tảng chỉ với một biểu tượng độc lập mà không cần đến tên thương hiệu trên logo.


Logo "huyền thoại của Twitter được thiết kế dựa trên các vòng tròn, tạo cảm giác cân bằng và tối giản


Đến năm 2023 với màn tái nhận diện gây tranh cãi vừa qua, Twitter giờ đây không còn là một công ty độc lập như trước mà thay vào đó là một phần của chiến lược xây dựng siêu ứng dụng của tân CEO. Trong lần đầu tiên lộ diện qua bài đăng chụp lại hình ảnh trụ sở Twitter của Elon Musk, logo X đã ngay lập tức thu hút 4 triệu lượt xem chỉ trong vòng 30 phút, kéo theo đó là hàng loạt những tranh cãi trong suốt những ngày vừa qua. 


Bài đăng của Elon Musk về màn ra mắt của X tính đến nay đã thu hút 105,6 triệu lượt xem sau 3 ngày đăng tải


Từ Facebook - Meta đến Twitter - X: Liệu sự đánh đổi vì tham vọng lớn của các “ông lớn” công nghệ có mang đến kết quả khả quan?


Việc Elon Musk chuyển từ Twitter sang X đã khiến không ít người nghĩ đến sự kiện tương tự vào năm 2021 khi Mark Zuckerberg quyết định đổi tên Facebook thành Meta để theo đuổi vũ trụ ảo metaverse. Tuy nhiên, chiến lược của Mark Zuckerberg thực chất lại không thành công như kỳ vọng khi chỉ sau một năm, giá trị vốn hoá của công ty giảm tới 70% và bộ phận chuyên về công nghệ thực tế ảo Reality Labs của Meta cũng chịu lỗ đến hàng tỷ USD. CEO Meta sau đó cũng đã nhận trách nhiệm cho quyết định sai lầm của mình và cố gắng sửa sai bằng việc theo đuổi mục tiêu mới là A.I. 


Tham vọng về vũ trụ ảo metaverse được đánh giá là một "thất bại" của Mark Zuckerberg


Tương tự, dù chỉ mới ở giai đoạn đầu của hành trình chinh phục tham vọng “siêu ứng dụng”, việc đổi thương hiệu của Twitter đã nhận về vô số phản ứng gay gắt từ người dùng và gây ra tổn thất đáng kể về giá trị thương hiệu với con số được ước tính lên đến 20 tỷ USD. Steve Susi, Giám đốc Truyền thông Thương hiệu của Siegel & Gale cho biết: “Phải mất hơn 15 năm để Twitter có thể tạo ra tài sản thương hiệu lớn như thế trên toàn thế giới, vì vậy, việc đánh mất Twitter với tư cách là một thương hiệu độc lập là một tổn thất lớn về tài chính.” 


Khác với màn thay đổi thương hiệu của Facebook với Meta hay Google với Alphabet khi chỉ thay đổi tên công ty mẹ song vẫn duy trì các thương hiệu “tên tuổi” như Facebook hay Google, sự ra đời của X được giới các nhà phân tích và chuyên gia thương hiệu đánh giá là một sai lầm nghiêm trọng bởi “Twitter là một trong các thương hiệu truyền thông xã hội dễ nhận biết nhất” và các cụm từ gắn liền với nền tảng này như “tweet” và “retweet” cũng đã trở thành một phần quan trọng trong nền văn hoá hiện đại, được tiếp nhận và sử dụng bởi hiệu hết người tiêu dùng số trên toàn cầu. Vì thế, công ty có thể tốn rất nhiều nỗ lực để xây dựng tài sản thương hiệu lại từ đầu, từ thời gian, tiền bạc cho đến những giá trị vô hình khác không thể đong đếm, đặc biệt trong bối cảnh truyền thông xã hội như hiện nay.


Việc "xoá sổ" một thương hiệu truyền thông xã hội nổi tiếng trên toàn cầu buộc Elon Musk phải đầu tư nhiều nỗ lực hơn để xây dựng tài sản thương hiệu cho X


Bên cạnh đó, kể từ khi được Elon Musk tiếp quản, sự sụt giảm trong danh tiếng của Twitter cũng đã gây ra nhiều tác động đến các nhà quảng cáo, khiến cho doanh thu quảng cáo trên nền tảng này theo đó cũng lao dốc một cách đáng lo ngại. Theo đó, doanh thu quảng cáo trên nền tảng Twitter đã giảm hơn 50% kể từ tháng 10.


Tương lai của màn thay đổi từ Twitter sang X và những tác động của nó đối với các nhà quảng cáo hiện vẫn còn là một ẩn số, tuy nhiên, màn xoá sổ một mạng xã hội gắn liền với đại chúng như Twitter để thực hiện tham vọng siêu ứng dụng của Musk đã đặt ra nhiều câu hỏi về việc “Liệu nền tảng này có thể lấy lại sức hút văn hoá và có khả năng tạo ra những cụm từ mang tính biểu tượng như Twitter trước kia hay không?” hay “Liệu tham vọng xây dựng siêu ứng dụng X có tiếp tục rơi vào ‘vết xe đổ’ thất bại của Meta trước đó?” 


Thảo Vy